Химия синфи 11
 

► Боби I. Аминҳо. Аминокислотаҳо. Пайвастагиҳои ҳетеросиклии нитрогендор

► Боби II. Сафедаҳо ва кислотаҳои нуклеинӣ

► Боби III. Ферментҳо ва витаминҳо

► Боби IV. Синтези моддаҳои калонмолекула ва масолеҳи полимерӣ дар асоси онҳо

► Боби V. Ҷамъбасти омӯзиши курси химияи органикӣ

► Боби VI. Қонуни даврӣ ва системаи даврии элементҳои химиявии Д.И. Менделеев дар асоси таълимот оид ба сохти атом

► Боби VII. Сохти модда


► Боби VIII. Реаксияҳои химиявӣ


► Боби IX. Ғайриметаллҳо

► Боби X. Металлҳо

► Боби XI. Нақши химия дар ҳаёти ҷомеа

Намунаҳои ҳалли масъалаҳо

     1. Барои неитрали намудани гурӯҳҳои аминии QS г сафеда чӣ қадар маҳлули 0,1 М-и HCI зарур аст, агар массаи молекулавии нисбии сафеда 13000 ва дар он 35 мол лизин мавҷуд бошад?
     Ҳал. Бо дарназардошти амингурӯҳҳои Хканорӣ дар 1 молекулаи сафеда 35 мол амингурӯҳ мавҷуд аст. Пас миқдори амингурӯҳҳоро дар 35 г сафеда аз таносуби зерин ёфтан мумкин аст:

     Барои нейтрал намудани ин миқдор амингурӯҳ ҳамин микдор HCl лозим аст. Аз ин ҷо ҳаҷми маҳлули 0,1 М-и НС1-ро, ки дар таркибаш ин миқдор HCl дорад, муайян кардан мумкин аст:

Пас,

     2. Дар сафедае. ки массаи молекулавии нисбиаш 178000 мебошад, 38 боқимондаи кислотаи глутаминат ва 64 боқимондаи кислотаи аспарагинат мавҷуд аст. Барои нейтрал намудани тамоми гурӯҳҳои карбоксилии дар 15 г сафеда буда чӣ қадар маҳлули 1М-аи NaOH лозим аст?

     Ҳал. Микдори умумии гурӯҳҳои карбоксилӣ дар молекулаи сафеда ба ҳосили ҷамъи гурӯҳи карбоксилии канорӣ ва гурӯҳҳои карбоксилии радикалҳои паҳлуии кислотаҳои аспарагинат ва глутаминат баробар аст. Бинобар ин миқдори умумии гурӯҳҳои карбоксилӣ дар молекулаи сафеда ба n = 38+64+1 = 103 баробар аст.
     Акнун микдори гурӯҳҳои карбоксилиро дар 15 г сафеда аз таносуби зерин меёбем:

Пас,

     Ҳамин тавр, барои нейтрал намудани ин микдор гурӯҳҳои карбоксилӣ 0,00868 мол NaOH лозим аст ва аз таносуби зерин микдори матлуби маҳлули 1 М-аи NaOНро ёфтан мумкин аст:

Яъне,

Ҷавоб: 8,68 мл.

     3. Сафеда аз 35 боқимондаи глитсин, 78 боқимондаи аланин, 21 боқимондаи фенилаланин ва 115 боқимондаи пролин иборат аст. Массаи молекулавии нисбии сафедаро муайян кунед.
    Ҳал. Ҳангоми ташкили занҷири полипептидӣ аминокислота як молекулаи обро гум мекунад ва бинобар ин массаи молекулавии нисбии боқимондаи аминокислота ба ифодаи зер баробар аст:

      Аз ин сабаб:

    Массаи молекулавии нисбии сафеда ба ҳосили чамъи массаҳои молекулавии нисбии боқимондаҳои аминокислотагӣ ва массаҳои молекулавии нисбии атоми H ва гурӯҳи OH, ки аз ҳисоби гурӯҳҳои аминӣ ва карбоксилии қанорӣ пайдо мешаванд, баробар аст:

Пас:

Mсафеда= 3557 + 7871 + 21147 + 11697 + 1 + 17 = 21793

Ҷавоб: 21793.

    4. Аз 1г сафеда чӣ қадар лейтсин ҳосил кардан мумкин аст, агар массаи молекулавии нисбии сафеда 100000 бошад ва дар таркибаш 35 боқимондаи лейтсин мавҷуд бошад?
Ҳал. Ҳангоми ҳидролизи сафеда лейтсин ҳосил мешавад, ки микдори онро аз таносуби зерин меёбем:

Аз ин ҷо ёфтан душвор нест, ки:

Ҷавоб: 0,04585г лейтсин
     5. Массаи молекулавии нисбии кислотаи дезоксирибонуклеинӣ ёфта шавад, агар ба таркиби он 100 боқимондаи аденин, 120 боқимондаи гуанин , 200 боқимондаи тимин ва 2S0 боқимондаи ситозин дохил бошанд.
    Ҳал. Молекулаи КДН аз нуклеотидҳо иборат аст. Ҳангоми аз n нуклеотидҳо ҳосилшавии молекулаи КДН (n-1) молекулаи об хориҷ мешавад. Нуклеотидҳо аз боқимондаҳои кислотаи ортофосфат, дезоксирибоза ва асосҳои нитрогенӣ иборат мебошанд. Барои ёфтани массаи молекулавии нисбии нуклеотид аз ҳосили ҷамъи массаҳои молекулавии нисбии кислотаи ортофосфат, дезоксирибоза ва асосҳои нитрогенӣ массаи молекулавии нисбии ду молекулаи обро тарҳ кардан лозим аст. Пас:

ки дар ин ҷо     мувофикан микдори боқимондаҳои гуанин, аденин, тимин ва ситозин мебошанд.

     Қиматҳои ададиро ба ин формула гузошта ҳосил мекунем: М =67098 + 120151 + 100135+200126+250111+670134 = (3·670-1)-18 = 190348.
Ҷавоб: 190348.

     6. Массаи молекулавии нисбии КДН 1S00000 аст ва ба таркибаш 7S0 боқимондаи гуанин дохил мешавад. Ҳангоми ҳидролизи 10 г КДН чӣ қадар гуанин ҳосил мешавад?

     7. Дар як занҷири молекулаи КДН 170 боқимондаи аденин, 230 боқимондаи гуанин, 315 боқимондаи тимин ва 214 боқимондаи ситозин мавҷуд аст. Миқдори асосҳои нитрогенӣ дар занҷири нисбат ба ин занҷир комплементарии молекулаи КДН ёфта шавад.
    Ҳал. Ба ҳар як асоси нитрогении як занҷири КДН асоси нитрогении занҷири дигари КДН бо тартиби зерин рост меояд: аденинтимин, гуанинситозин, тиминаденин, ситозингуанин. Пас, миқдори асосҳои нитрогенӣ дар занҷири комплементарии КДН чунин аст: 170 боқимондаи тимин, 230 боқимондаи ситозин, 315 боқимондаи аденин ва 214 боқимондаи гуанин.


 

 
DIAMOND ©  Ҳамаи ҳуқуқҳо ҳифз карда шудаанд
Hosted by uCoz