Химия синфи 11
 

► Боби I. Аминҳо. Аминокислотаҳо. Пайвастагиҳои ҳетеросиклии нитрогендор

► Боби II. Сафедаҳо ва кислотаҳои нуклеинӣ

► Боби III. Ферментҳо ва витаминҳо

► Боби IV. Синтези моддаҳои калонмолекула ва масолеҳи полимерӣ дар асоси онҳо

► Боби V. Ҷамъбасти омӯзиши курси химияи органикӣ

► Боби VI. Қонуни даврӣ ва системаи даврии элементҳои химиявии Д.И. Менделеев дар асоси таълимот оид ба сохти атом

► Боби VII. Сохти модда


► Боби VIII. Реаксияҳои химиявӣ


► Боби IX. Ғайриметаллҳо

► Боби X. Металлҳо

► Боби XI. Нақши химия дар ҳаёти ҷомеа

Савол ва супоришҳо

1. Фаҳмонед, ки кадом пайвастагиҳо ба ҳетеросиклҳо тааллуқ доранд. Мисолҳо оварда, ном ва формулаи онҳоро нависед.
2. Формулаи структурии пайвастагиҳои ҳетеросиклии нитрогендори муҳимро тартиб диҳед.
3. Ҳосилаҳои ба шумо маълуми пиримидин ва пуринро, ки дар ҳосилшавии молекулаҳои кислотаҳои нуклеинат иштирок мекунанд, номбар кунед. Формулаи структурии онҳоро нависед ва монандии хосияти онҳоро бо аминҳо шарҳ диҳед.

Таҷрибаҳои лабораторӣ

       Таҷрибаи№1. Ҳосил кардани нитробеизол
1. Муодилаи реаксияи ҳосил кардани нитробензолро нависед.
2. Ба пробирка (бо эҳтиёт) 1,5 мл кислотаи нитрати гализ ва 2 мл кислотаи сулфати гализ андохта пробиркаи гармшударо барои хунук намудан ба стакани обдор гузоред. Омехтаи пробиркаро сахт (вале бо эҳтиёт) чунбонида ва бо об хунук карда, оҳистаоҳиста ва қатрақатра тақрибан 1 мл бензол резед. Гармшавии чашмрас мушоҳида мешавад. Пробиркаро доимо ҷунбонида, қисми ҷудошудаистодаи болоии онро бо қисми поёнӣ омезиш диҳед.
3. Пас аз 35 дақиқа омехтаи ҳосилшударо ба стаканчаи обдор резед. Нитробензол дар куҷо ҷамъ мешавад? Ба рангу бӯяш диққат диҳед. Маҳлули кислотаҳо ва нитробензолро ба банкаи махсус эҳтиёткорона тарзе резед, ки нитробензол дар стакан боқӣ монад. Вайро як бори дигар шӯед ва ба пробирка резед. Нитробензолро барои таҷрибаҳои минбаъда истифода баред.

      Таҷрибаи №2. Ҳосил кардаии аиилин

Муодилаи реаксияи аз нитробензол, кислотаи ҳидрогенхлорид ва руҳ ҳосил кардани анилинро нависед.
1. Ба пробиркаи 23 қатра нитробензол дошта 2дона гурӯшаи руҳ андох та ба болояш 2 мл кислотаи ҳидрогенхлориди гализ резед. Пробиркаро бо пӯке, ки найчаи шишагини дарози амудӣ дорад, маҳкам кунед ва омехтаро 10-15 дақиқа ҷунбонед. Азбаски кислота барзиёд гирифта шудааст, анилин не, балки намаки ҳидрогенхлоридии он ҳосил мегардад. Барои аз таркиби намак ҷудо намудани анилин ба он ҳамин қадар маҳлули гализи ишқор илова кунед. Дар ин маврид аналин пурра таҳшин мешавад.

 
DIAMOND ©  Ҳамаи ҳуқуқҳо ҳифз карда шудаанд
Hosted by uCoz