Дар зери мафҳуми химиконӣ истифодаи моддаҳо, равандҳо ва услубҳои химиявӣ дар бахшҳои гуногуни кишовӣ фаҳмида мешавад. Дар айни замон самтҳои асосии химиконии кишоварзӣ чунинанд:
      1. Истеҳсоли нуриҳои минералӣ.
      2. Истифодаи моддаҳои гуногун барои беҳтар намудани сифати замин.
      3. Истифодаи маводи химиявӣ барои ҳимояи растаниҳо (пеститсидҳо)

       4. Истифодаи нумӯяҳои сабзиш барои баланд бардоштани маҳсул нокии растаниҳо ва ҳайвонот.
     Зарурат ба нуриҳои минералӣ аз он сабаб пайдо мешавад, ки ҳангоми сабзиш растаниҳо тамоми моддаҳои фоиданокро аз хок кашида мегиранд ва дар натиҷа замин камҳосил мешавад. Вобаста ба манбаи пайдоиш нуриҳо ба минералӣ, минералию органикӣ ва органикӣ ҷудо мешаванд.
     Нуриҳои минералиро дар натиҷаи коркарди химиявӣ ва ё механикии ашёи хоми ғайриорганикӣ ҳосил мекунанд. Нуриҳои минералиро ба макронуриҳо ва микронуриҳо ҷудо мекунанд. Макронуриҳо он элементҳоеро дар бар мегиранд, ки барои растаниҳо ба миқдори зиёд лозим ҳастанд. Ба ин гуна элементҳо С, Н, О, S, N, Na, К, Ca, Mg, Fe дохил мешаванд. Микронуриҳо он элементҳоеро дар бар мегиранд, ки миқдори онҳо дар растаниҳо камтар аз 0,001% бошад. Ба чунин элементҳо В, Mn, Cu, Co, Zn, Mo ва ғайра мансубанд. Нуриҳои минералиро вобаста ба миқдори макроэлементҳояшон ба гурӯҳҳои зерин ҷудо мекунанд: нитрогенӣ (селитра, карбамид), фосфатӣ (суперфосфат ва ғайра), калийдор(селитраи калий).
       Ба нуриҳои органикӣ пору, торф, поруи парранда, хокистар ва ғайра мансубанд. Дар нуриҳои органикӣ тамоми макроэлементҳо ва микроэлемнтҳои барои растаниҳо зарурӣ мавҷуданд.
       Истифодаи аз меъёр зиёди нуриҳо сабаби ифлосшавии хок, маҳсулоти кишоварзӣ, обҳои зеризаминӣ, инчунин дарёҳо, обанборҳо ва атмосфера мегардад. Ин гуна истифодаи нодурусти нуриҳои минералӣ ба оқибатҳои ногувори зерин меоранд:
- тағйирёбии хосиятҳои хок;
- ба замин (хок) воридшавии миқдори зиёди нуриҳои нитрогенӣ маҳсулоти кишоварзӣ ва обҳои ширинро бо нитратҳо ва атмосфераро бо оксидҳои нитроген ифлос мекунанд.
- нуриҳои минералӣ манбаи ифлосшавии хок бо металлҳои вазнин мегарданд.
      Заминро бо металлҳои вазнин аз ҳама беш нуриҳои фосфорӣ ифлос мекунанд. Ба ғайр аз ин нуриҳои фосфорӣ манбаи ифлосшавӣ бо элементҳои заҳрнок, аз қабили фтор, арсений, радионуклидҳои табиӣ (уран, торий) мебошанд. Миқдори бештари металлҳои вазнин ба хок ба воситаи нуриҳои органикӣ (торф, поруи чорво) меафтанд, зеро ин намуди нуриҳо (нисбат ба нуриҳои маъданӣ) ба миқдори зиёдтар истифода мешаванд.
     Истифодаи барзиёди нуриҳо сабаби афзудани миқдори нитратҳо дар обҳои нушокӣ ва баъзе сабзавот (дар решамеваҳо ва баргҳо) мегардад. Аслан, нитратҳо худ ба худ заҳрнок нестанд. Вале бактерияҳои дар организми инсон мавҷудбуда онҳоро ба нитритҳои заҳрноке табдил меди ҳанд, ки онҳо дар меъда бо аминҳо таъсири мутақобил намуда нитрозоаминҳои кансерогениро ҳосил мекунанд.
      Бо мақсади хубтар намудани таркиби замин онро оҳакдор (ба он карбонати калсий дохил мекунанд) ва гаҷбанд (ба он гаҷ дохил мекунанд) менамоянд. Ҳангоми ба хок ворид намудани карбонати калсий он бо таъсири гази карбонат, ки онро растаниҳо хориҷ менамоянд, ба ҳидрокарбонати калсии ҳалшаванда табдил меёбад. Ҳидрокарбонати калсий ҳидролиз шуда, ба ҳидроксиди калсий ва кислотаи карбонат ҷудо мешавад. Кислотаи карбонат ноустувор буда, ба оксиди карбон (IV) ва об таҷзия мешавад, ки дар натиҷа рН-и хок баланд мегардад. Ба хок ворид намудани гаҷ раванди бараъкс мебошад. Ионҳои барзиёди калий ва натрий ба намуди маҳлулҳои ҳалшавандаи сулфатҳо аз хок берун карда мешаванд, вале калсий ба маҳлули камҳалшавандаи ҳидроксид мегузарад ва ин ба пастшавии рН-и хок меоварад.
    Барои муҳофизати наботот, ҳайвонот ва инсон аз таъсири бактерияҳои зарарнок, ҳашаротҳо, растаниҳои зарарнок ва ғайра аз маводҳои химиявие истифода мебаранд, ки онҳоро пеститсидҳо меноманд.
    Пеститсидҳо моддаҳои химиявие мебошанд, ки онҳоро барои нест кардани организмҳои зарарнок ба кор мебаранд. Бо таърифи пеститсидҳо ва таснифи онҳо шумо аллакай шиносед.
      Ба пеститсидҳо инчунин маводҳои химиявӣ барои нумӯя ва қатъи сабзиш, маводҳо барои резондани баргҳо (дефолиантҳо) ва хушк кардани растаниҳо дохил мешаванд.
     Истифодабарӣ аз пеститсидҳо дар кишоварзӣ ба баландшавии ҳосилнокӣ оварда мерасонад, аммо дар натиҷа имконияти афтидани онҳо ба маҳсулоти ғизоӣ ва ифлосшавии муҳит мавҷуд аст. Ҳисоб карда шуда аст, ки 98%-и инсектитсидҳо ва фунгитсидҳо, 6095% гербитсидҳо беҳадаф мемонанд ва ба замин ва ҳаво паҳн мегарданд.
     Дар хӯроки чорво норасоии сафедаҳо ва аминокислотаҳо ба назар мерасад. Барои бартарф намудани ин норасоиҳо ба хӯроки чорво партови саноатӣ (орди моҳӣ, ҳидролизати маҳсулот), хамиртурушҳои ғизоӣ, премиксҳо, ки моддаҳои фаъоли биологӣ (витаминҳо, ҳормонҳо, ферментҳо, антибиотикҳо, сулфаниламидҳо) мебошанд, ҳамроҳ мекунанд.
    Барои ангезонидани функсияҳои насловарӣ ва сабзиши ҳайвонот маводҳои дорувории ҳормонӣ ба кор бурда мешаванд. Баъзе аз онҳо дар организм табоддул меёбанд ва аз ин сабаб ба инсон зараре надоранд, вале қисми дигарашон бе тағйирот ба гӯшт ва шири чорво мегузаранд ва ба истеъмолкунандагони гӯшту шир зарар мерасонанд.
     Ҳамин тавр, химиконии кишоварзӣ ба баландшавии ҳосилнокӣ ва баланд шудани сифати маҳсулоти он сабабгор мегардад. Вале ҳангоми ба кор бурдани маводҳои химиявӣ дар кишоварзӣ бо дарназардошти таъсири манфии онҳо меъёрҳои муқарраркардашударо қатъиян риоя кардан лозим аст.